Η θηριώδης τουρκική σφαγή στα Ψαρά (Ιούνιος 1824)

Κατά το τέταρτο έτος της Ελληνικής Επανάστασης, ο σουλτάνος Μαχμούτ, βρισκόμενος σε αδυναμία να την καταστείλει, ζήτησε τη βοήθεια του υποτελούς του Μεχμέτ Αλή πασά της Αιγύπτου. Τον Μάρτιο του 1824 συνήφθη μεταξύ των δύο ανδρών συμφωνία, με την οποία ο Μεχμέτ Αλή δεχόταν να συμπράξει. Την ίδια ώρα, οι ελληνικές δυνάμεις, ευρισκόμενες στη δίνη του Εμφυλίου Πολέμου, είχαν φθαρεί και αποσυντονισθεί.

Οι Τουρκοαιγύπτιοι έδωσαν πρωταρχική σημασία στις κατά θάλασσα επιχειρήσεις, εκτιμώντας οτι εάν δεν καταστρεφόταν ο ελληνικός στόλος και δεν εξουδετερώνονταν οι ναυτικές βάσεις των Ελλήνων, δεν θα ήταν δυνατό να ευδοκιμήσουν οι κατά ξηρά προσπάθειές τους. Αποφασίσθηκε, λοιπόν, ο αιγυπτιακός στόλος υπό τον περιβόητο Χουσεΐν να προσβάλλει την Κάσο και ο τουρκικός υπό τον Χοσρέφ πασά τα Ψαρά.

Advertisements

Ιούνιος 1913: Η γιγαντομαχία που έκρινε το μέλλον της Μακεδονίας

Με τη φράση «μάχη Κιλκίς – Λαχανά» αναφερόμαστε σε μια ελληνοβουλγαρική ένοπλη σύγκρουση, η οποία πραγματοποιήθηκε σε τρεις επιμέρους τομείς, κατά τη διάρκεια του Β’ Βαλκανικού Πολέμου (19 – 21 Ιουνίου 1913). Η έκβασή της υπέρ των ελληνικών όπλων σηματοδότησε την κατάρρευση των βουλγαρικών φιλοδοξιών για την κατάκτηση της Θεσσαλονίκης, άνοιξε τον δρόμο για την απελευθέρωση της Ανατολικής Μακεδονίας και έκρινε, σε μεγάλο ποσοστό, τους διεθνείς συσχετισμούς, τα σύγχρονα γεωγραφικά όρια και τις συνθήκες που ακολούθησαν. Η εν λόγω μάχη, η φονικότερη των Βαλκανικών Πολέμων, διεξήχθη στις περιοχές Καλινόβου – Κιλκίς – Λαχανά.   

Βουκεφάλας, το ενδοξότερο άλογο της Ιστορίας

Κανένα ίσως άλογο στην Ιστορία δεν είχε την τύχη της επωνυμίας του Βουκεφάλα, του μοναδικού ίσως αλόγου που μοιράστηκε ένα μέρος από την αμέτρητη δόξα του αναβάτη του, ακολουθώντας και εισπράττοντας, ταυτόχρονα, την εξέλιξη της μορφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου από ιστορική σε μυθική και τη μετατροπή της εκστρατείας του από συγκροτημένη χρονική αλληλουχία γεγονότων σε υπερφυσική περιήγηση στον κόσμο των θαυμάτων.

Η χρησιμοποίηση τεθωρακισμένων – αεροπορίας για την άμυνα της χώρας (υπό συνταγματάρχη Δαβάκη)

Ο συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Δαβάκης (1897-1943), αυτός στον οποίο η μοίρα ανέθεσε την αναχαίτιση του θρασύτατου ιταλικού φασισμού στις κορυφές της Πίνδου με ό,τι αυτό σήμαινε για την ελληνική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια κοινή γνώμη και ιστορία, υπήρξε από τους πρωτοπόρους της ιδέας της μηχανοκίνησης του πεζικού και της χρησιμοποίησης αρμάτων ως κύριου όπλου για την διάσπαση και καταδίωξη του εχθρού. Ήταν υπέρμαχος και πρόδρομος της μηχανοκίνησης του ΕΣ, καθώς είχε προκρίνει την ευελιξία των μηχανοκίνητων μονάδων έναντι της γραμμής οχυρών και είχε αντιδράσει επισήμως στην κατασκευή της “Γραμμής Μεταξά”, σε σημείο που τέθηκε σε δυσμένεια. Για τον Δαβάκη ήταν απαραίτητη όχι μόνο η μηχανοκίνηση του στρατού, αλλά και η συνεργασία των στοιχείων του, δηλαδή των διαφόρων Όπλων και της Αεροπορίας.

Δίστομο Βοιωτίας, 10 Ιουνίου 1944

Φαινόταν μια ημέρα σαν όλες τις άλλες. Τίποτα δεν προμήνυε την πρωτοφανή θηριωδία που θα λάμβανε χώρα στο φιλήσυχο χωριό. Τέσσερις  ημέρες πριν είχε πραγματοποιηθεί με επιτυχία η μεγαλειώδης συμμαχική απόβαση στη Νορμανδία (Γαλλία) και είχε αρχίσει ουσιαστικά η αντίστροφη μέτρηση για το γερμανικό Γ’ Ράιχ.

Η προσφορά της περιοχής του Διστόμου ήταν τόσο σημαντική στην αντίσταση κατά των κατακτητών, την περίοδο 1940-1944, που οι Γερμανοί ναζιστές γύρευαν μια αφορμή ώστε να εκδικηθούν για τις μεγάλες και ταπεινωτικές τους ήττες, εκεί.

Η μάχη του Λάλα, μία από τις πρώτες νικηφόρες μάχες στην Πελοπόννησο

Το Λάλα είναι χωριό της ορεινής Ηλείας, στο όρος Φολόη. Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας το κατοικούσαν εξισλαμισμένοι Αλβανοί, οι οποίοι είχαν γίνει ο φόβος και ο τρόμος ολόκληρης της Πελοποννήσου, με τη μεγάλη οικονομική και στρατιωτική δύναμη που διέθεταν. Κατά γενική ομολογία ήταν τα «καλύτερα ντουφέκια του Μωριά».

Στην αρχή της Επανάστασης του 1821, οι Λαλαίοι («Λαλαίος» ο κάτοικος από το Λάλα και «Λαλιώτης» ο καταγόμενος από αυτό) θεωρήθηκαν απειλή για την πορεία του Αγώνα. Γι’ αυτόν το λόγο, οι οπλαρχηγοί της Γορτυνίας ίδρυσαν στην ευρύτερη περιοχή στρατόπεδο, για να αποτρέψουν τη φυγή τους προς την Τριπολιτσά, την πρωτεύουσα της Πελοποννήσου, η οποία αποτελούσε τον κύριο στόχο των επαναστατών.

Καπετάν Τέλλος Άγρας (1880 – 1907), ο ήρωας μακεδονομάχος του Βάλτου

Ο Σαράντος Αγαπηνός, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, υπήρξε Έλληνας αξιωματικός, γνωστός και ως Τέλλος Άγρας, και μια από τις ηρωικότερες φυσιογνωμίες του Μακεδονικού Αγώνα. Ξεψύχησε για την ελευθερία της Μακεδονίας στις 7 Ιουνίου του 1907 (στο σημερινό, Γρηγοριανό, ημερολόγιο αντιστοιχεί στις 20 Ιουνίου).

Η ιστορία του αποθανατίστηκε από ποιητές, σε δημοτικά και άλλα τραγούδια, αλλά και στο μυθιστόρημα «Στα μυστικά του Βάλτου» της Πηνελόπης Δέλτα.